İran ile İsrail arasında karşılıklı saldırılar sonrası, bu ülkeler arasında geçmişte kapalı kapılar ardında askeri ortaklık kurulduğuna ilişkin notlar gün yüzüne çıktı.
İsrail basını, bir dönem İran ile ittifak kurulduğunu yazdı. Irak ile 8 yıl süren savaşta Tel Aviv’den İran’a gizli saklı silah satıldığı belirtildi.
Jerusalem Post gazetesi, dönemin Tahran hükümetine yapılan silah satışlarını gündeme getirdi.
Gizli yapılan sevkiyat
İsrail’in gizlice gerçekleştirdiği askeri teçhizat satışlarının, savaşın gidişatını değiştirdiği ve İran’ın Saddam güçlerinin eline düşmesini önlediği belirtildi.
Tel Aviv yönetiminin, “Arap coğrafyasında denge kurmak için Arap olmayan bir devletle ittifaklar kurması” gerektiğine inandığına dikkat çekildi.
İsrail’den İran’a ‘beklenmedik’ askeri yardım
1980-1988 yılları arasında yaşanan İran-Irak Savaşı’nın, tarihi, siyasi ve toprak anlaşmazlıklarından ortaya çıkan sorunlar nedeniyle başladığı belirtilerek şöyle denildi:
İran devriminden sonra Saddam Hüseyin, İran’ın iç sosyo-politik karmaşasından yararlanmak için fırsat yakaladı. Doğu komşusunu zayıflatmayı ve toprak anlaşmazlıklarını Irak’ın avantajına olacak şekilde çözmeyi amaçlıyordu.
O dönemde İran’da hakim olan şiddetli Batı karşıtı duygulara rağmen, devrimci coşku giderek artıyordu. Henüz yeni kurulan İslam Cumhuriyeti’ne beklenmedik bir kaynaktan, yani İsrail’den askeri yardım geldi.
“Karşılığında kendi askeri operasyonları için istihbarat aldı”
İran ile Yahudi devleti arasındaki belirgin ideolojik uçuruma rağmen, İsrail, askeri teçhizatın birincil tedarikçilerinden biri haline geldi.
Bu ilişki sadece silah satışının ötesine taşındı: İran’a askeri eğitmenler gönderdiler. Karşılığında kendi askeri operasyonları için istihbarat aldı.
İran istihbaratı, 1981’de Irak’ın Osirak nükleer reaktörünü yok eden hava saldırısı olan Opera Operasyonu’nu yürütmede İsrail’e yardım etti.
“Fırsat kaçtı: Şimdi savaşa daha fazla yakınlar”
İsrail’in İran-Irak Savaşı sırasında Tahran’a silah satmasının, “İran’ın zaferi güvence altına almak için yapması gereken her şeyi yapması ve İsrail’in yeni bir düşmanla diplomatik ilişkiler kurma çabaları” olarak görülebileceği belirtildi.
Ayrıca bunun, “kaçırılmış bir fırsat” olarak da değerlendirilebileceği kaydedilerek şöyle denildi:
Çünkü şu anda, yaklaşık 30 yıl sonra, iki ülke her zamankinden daha fazla savaşa yakın.
